Vô Thường (無常)
Theo định nghĩa của từ điển Lê Văn Đức thì từ ngữ “Vô Thường” là biến từ gồm có ba nghĩa chánh như sau:
1/-Thất thường, không xảy ra luôn luôn, khi có, khi không.
2/-Theo truyền thuyết là con quỷ Vô Thường tuân lệnh Diêm Vương đi bắt hồn người tới số chết.
3/-Theo thuyết Phật giáo thì Vô Thường là chỉ sự tới, lui, tồn tại rồi tan biến của những cảm giác như: đau, khổ, khoái lạc, của người đời.
Ngoài ra, theo triết lý của Phật giáo mà chúng ta thường được nghe quý cao nhân hay quý Thầy diễn giải về thuật ngữ “Vô Thường” thì nó nằm trong bao la của Vũ Trụ, cao siêu và thâm thúy của Càn Khôn, nghe qua rồi, đọc qua rồi, ít ai nhớ hết nổi.
Nói chung, thuật ngữ “Vô Thường” viết theo lối chữ Hán là: (無常) mà “vô thường” nghĩa của nó là “Sát Na” 「刹那」 mà định nghĩa “Sát Na” của Hán ngữ đã được người Trung Hoa phiên âm từ chữ Phạn là: “Kalpa” ra thành chữ “Kiếp Ba” 「劫吧」 mà nghĩa của từ “Kiếp Ba” là thời gian tính. Vậy Kiếp- Ba 「劫吧」 hay là Sát-Na 「刹那」 đều là tên gọi chung cho một đơn vị thời gian dài của “vũ trụ” thuộc nền văn học triết lý của Ấn Độ cổ đại,
Nhưng nếu nói thời gian dài thì nó dài vô hạn, mà Hán ngữ viết như sau:「宇宙從創始到毀滅的一個週期 約為四十三億二千萬年」được chuyển ngữ ra là: (vũ trụ tùng sáng thủy đáo hủy diệt đích nhất cá chu kỳ ước vi tứ thập tam ức nhị thiên vạn niên). Dịch nghĩa ra là : kể từ lúc sinh (khởi thủy) của vũ trụ cho tới khi hủy diệt. Vũ Trụ được tính từ một chu kỳ, mà mỗi một chu kỳ là một “Kiếp” (劫) mà mỗi một Kiếp có tới khoảng 43 tỷ 220 triệu năm,
Cho nên Phật giáo gọi đó là “sát na” hay “kiếp ba” là như vậy.
Và cũng theo thuyết Pháp của Phật giáo thì nghĩa của chữ “Kiếp” (劫) còn được phân ra làm ba phần như: Đại Kiếp, Trung Kiếp và Tiểu Kiếp.
Muốn biết thêm chi tiết về thuyết Pháp này xin tham khảo ở các link chi ở bên dưới:
Tóm lại, “Sát na” hay “Kiếp ba” đều hàm ý chỉ sự “sinh” và “diệt” và chung quy đều nằm trong thuật ngữ: “vô thường” và đi đến chỗ kết luận là “sự chết”, tức có Sinh 「生」thì phải có Diệt 「滅」 có nghĩa là: (thành, trụ, hoại, diệt,) 「成、住、壞、 滅」 đấy là theo triết lý của Phật giáo và cũng còn gọi đó là: (Thiên, Địa, Sinh, Diệt) 「天 地 生 滅」 mà trong Dịch Kinh gọi đó là: Nguyên, Hanh, Lợi, Trinh, 「乾, 元, 亨, 利, 貞」 tức là: Thành, Thịnh, Suy, Hủy.
Vậy phàm những sự vật gì nếu có “Sinh” tất phải có “Diệt”, chỉ đơn giản có thế thôi.
Cho nên đã đề cập đến sinh mệnh của con người thì phải nói đến thuật ngữ; “vô thường”, mà theo chủ thuyết của Hồi Giáo thì “Vô Thường” cũng là sự “Chết”, mà hình như hầu hết các tôn giáo khác đều có chung một mẫu số trên quan điểm của thuật ngữ “Vô Thường” và được họ định nghĩa cho đó là “sự Chết” hay những sự việc gì xảy ra có tính cách bất thường có tầm vóc nguy hại đến sinh mạng đều được chung là “Vô Thường” .
Chung quy, trong pháp ngôn của từ “vô thường” (無常) hay là “ông thần chết”, hoặc là “tử thần”, thông thường mấy ổng đến viếng “người đã tới số chết” thì mấy ổng đến rất là thình lình và rất là bất ngờ mà không một ai trở tay kịp.
Do đó từ ngữ “vô thường” hay đúng hơn là ông “thần chết”, mà người nào gặp “thần vô thường” đến viếng thì kể như “tiêu tán thòn” và khi ông “thần vô thường” đến viếng thì không cần phải báo trước cho đương sự biết, cho dầu vị đó là hoàng đế hay tổng thống hoặc bần dân đều không ngọai lệ!.
Nhân đây, có một mẫu chuyện nho nhỏ mà tôi sẽ kể ra nghe chơi cho vui vì nó có liên quan đến thuật ngữ: “vô thường”:
Số là có một ông Cụ, tuổi Cụ năm này đã có trên 8 bó rồi, và cũng như mọi người đã từng quen biết với Cụ, thì ai nấy đều kháo nhau rằng: trông sắc diện và tướng mạo khỏe mạnh của Cụ thì chắc Cụ sẽ sống đến trên trăm tuổi.
Còn về thân thế Cụ thì bần dân tui cũng không rõ nhiều cho lắm, Cụ thể đã từng thấy cũng như biết được về Cụ một cách khái quát, thì Cụ có một cái “job làm rất thơm”, mà cái “job” đó tính đến ngày nay thì cũng đã có trên hai mươi mấy năm qua rồi, mà cho đến nay Cụ vẫn còn giữ y nguyên, không hề thay đổi hay bị ai dám “laid off”.
Dùng từ “job” là nói để đùa vui chơi thôi chớ thật ra “công việc” mà cụ phải làm hằng ngày một cách rất đều đặng và cũng thật là đơn giản, nghĩa là cứ mỗi bữa sáng, chỉ cần cụ “sign in” rồi trưa hay chiều hay một lát sau thì Cụ lại “sign out” trên Google hay Gmail hay Yahoo đôi ba lần trong ngày là xong.
Công việc chỉ đơn giản như vậy thôi, chỉ cần “log in hay log out”, ra vô mấy lần trong ngày và thời gian lâu hay mau đều được cả vì không một ai lấy cái quyền gì để có thể bắt buộc Cụ phải làm theo ý riêng của họ được, ngoại trừ bà Cụ nhà.
Ngày lại ngày, tháng qua tháng, y trang như nhau, chỉ một đường cơ, là Cụ cứ là “bay lượn” trên khắp các Diễn Đàn (Forum) rồi đảo tới, đảo lui không vắng mặt một ngày nào, phút giây nào, cho dù ngày đó “long thể” của Cụ bất an đi chăng, thì Cụ cũng cố gắng “log in, log out”, rồi cầm con chuột (mouser) mà phang mà khệnh một người nào đó, vì người ấy “dám” trái ý Cụ, mà cứ mỗi lần phang, khệnh, là mỗi lần cụ tuôn ra toàn là “nón cối” khiến miểng đạn của nón cối văng ra tứ tung trên khắp các DĐ.
Mọi người thấy cái cảnh tượng này thì đều suy diễn rằng, chẳng qua là một trò tiêu khiển, là một thú vui để giết thời gian mà đợi ngày “Ông Thần Vô Thường” đến rước Cụ mà thôi.
Quả thật không sai, rồi bỗng dưng vào một buổi sáng nọ, khi Cụ đã “sign in” và sau khi “quăng liệng nón cối lia chia” xong, kẻ thì bị cụ chọi, người thì bị cụ đè đầu xuống, bắt phải đội cả chồng nón cối lên đầu, đâu vào đó rồi thì Cụ mới chịu “log out”, nhưng đặc biệt ngay ngày hôm đó, rủi thay cho Cụ! chưa kịp “sign out” thì “ông thần vô thường” thình lình đến viếng Cụ, có nghĩa là ổng đến ”hỏi thăm sức khỏe” Cụ mà không thông báo trước, cho nên cụ đã phải lật đật “khăn gói lên đường” để đi theo “ông thần vô thường” mà trong lúc này lòng bàn tay của Cụ vẫn còn đang cầm con chuột “mouser” yêu quý của Cụ.
Tội nghiệp thay! cụ đã “thăng” một cách rất vội vã, đột ngột, mà không kịp trăng trối một lời hay nói: bye-bye với một ai, cho dù người đó là Cụ bà hay con cháu trong gia đình, và khi hay tin Cụ “ra đi” một cách quá vội vã, thì bần dân tôi cũng rất cảm xúc mà làm bài thơ thất ngôn bát cú dưới đây để tiễn biệt vong linh cụ:
“Vô Thường”
Con quỷ “Vô Thường” rất lẹ làng,
Bất thần nó đến móc tim, gan.
Sáng nghe Cụ khỏe còn lên lưới, (*)
Tối báo tin buồn đã phát tang.
Nếu xuống cửu tuyền, sa địa ngục,
Hay lên bồng cảnh, dạo thiên đàng.
Phải coi hạt giống mình gieo cấy,
Quả báo nhãn tiền, chớ oán than.
Thật ra, khi hay tin Cụ quy liễu thì bần dân tui rất bàng hoàng vì không biết con đường Cụ ra đi sẽ về đâu? Bởi nếu xét về phần “tâm linh” thì không biết linh hồn của Cụ sẽ bay lên trời hay rơi xuống “đất”, “đất” ở đây hàm ý muốn nói đó là “địa ngục”, mà theo thuyết nhà Phật thì nếu linh hồn nào mà bị sa xuống “địa ngục”, thì có nghĩa là lúc sanh tiền người đó đã làm những chuyện thất nhơn, ác đức, ngược lại, những ai làm việc Thiện, tích Phúc, thì sẽ được lên Thiên Đàng dạo Bồng Cảnh.
Bàn về tâm linh thì hình như hầu hết các chủ thuyết của các tôn giáo đều có chung mẫu số nhất thống là: một khi linh hồn nào mà được siêu thoát lên đến 9 tầng trời xanh mà Phật giáo gọi đó là về bồng cảnh, thiên đàng, hay tây phương cực lạc, v,v… còn nói theo Thiên Chúa giáo thì gọi đó là Hưởng Nhan Thánh Chúa hay được Chúa triệu về, gọi về. v.v…thì những linh hồn đó ắt hẳn lúc sanh tiền làm được những việc từ thiện, tích phúc.
Để kết thúc bài Phiếm Luận hôm nay với chủ đề là thuật ngữ của tính từ “vô thường”, mà trong vũ trụ Nhân Sinh Quan của thời đại “siêu điện toán” này nó thật là “tiếu lâm” v.v… và chủ đích của tôi chỉ là cống hiến đến các thân hữu, đọc để vui chơi trong lúc nhàn rỗi chớ không ngoài mục đích nào khác hay châm chích một cá nhân nào.
Trân trọng.
ĐôngThiênTriết
Thích bài này:
Thích Đang tải...
Có liên quan
Thích bài này:
Thích Đang tải...