老子說：“ 弱之勝強， 柔之勝剛。 守柔曰強
Lão Tử thuyết： “nhược chi thắng cường，nhu chi thắng cương。Thủ nhu viết cường
《Lão Tử》 đệ nhất chương
Đạo khả đạo，phi thường đạo。Danh khả danh，phi thường danh。
Vô danh thiên địa chi thủy；hữu danh vạn vật chi mẫu。
7. 故常無， 慾以觀其妙 ； 常有， 慾以觀其徼。
Cố thường vô，dục dĩ quan kì diệu；thường hữu，dục dĩ quan kì kiếu。
此兩者， 同齣而異名， 同謂之玄。 玄之又玄， 眾妙之門。
Thử lưỡng giả，đồng xích nhi dị danh，đồng vị chi huyền。Huyền chi hựu huyền，chúng diệu chi môn。
《Lão Tử》 đệ nhị chương
天下皆知美之為美， 斯惡已。 皆知善之為善， 斯不善已。
Thiên hạ giai tri mỹ chi vi mỹ，tư ác dĩ。Giai tri thiện chi vi thiện，tư bất thiện dĩ。
有無相生， 難易相成， 長短相形， 高下相盈， 音聲相龢， 前後相隨。 恆也。
Hữu vô tương sinh，nan dịch tương thành，trường đoản tương hình，cao hạ tương doanh，âm thanh tương hòa，tiền hậu tương tùy。Hằng dã。
是以聖人處無為之事， 行不言之教 ； 萬物作而弗始， 生而弗有， 為而弗恃， 功成 而不居。 夫唯弗居， 是以不去。
Thị dĩ thánh nhân xứ vô vi chi sự，hành bất ngôn chi giáo；vạn vật tác nhi phất thủy，sanh nhi phất hữu，vi nhi phất thị，công thành nhi bất cư。Phu duy phất cư，thị dĩ bất khứ。
《 老子》 第三章
《Lão Tử》 đệ tam chương
不尚賢， 使民不爭 ； 不貴難得之貨， 使民不為盜 ； 不見可慾， 使民心不亂。
Bất thượng hiền，sử dân bất tranh；bất quý nan đắc chi hóa，sử dân bất vi đạo；bất kiến khả dục，sử dân tâm bất loạn。
是以聖人之治， 虛其心， 實其腹， 弱其誌， 強其骨。 常使民無知無慾。 使夫智者不敢為也。 為無為， 則無不治。
Thị dĩ thánh nhân chi trị，hư kì tâm，thật kì phúc，nhược kì chí，cường kì cốt。Thường sử dân vô tri vô dục。Sử phu trí giả bất cảm vi dã。Vi vô vi，tắc vô bất trị。
《Lão Tử》 đệ tứ chương
道衝， 而用之或不盈。 淵兮， 似萬物之宗 ； 湛兮， 似或存。 吾不知誰之子， 象帝之先。
Đạo xung，nhi dụng chi hoặc bất doanh。Uyên hề，tự vạn vật chi tông；trạm hề，tự hoặc tồn。Ngô bất tri thùy chi tử，tượng đế chi tiên。
《 老子》 第五章
《Lão Tử》 đệ ngũ chương
天地不仁， 以萬物為芻狗 ； 聖人不仁， 以百姓為芻狗。
Thiên địa bất nhân，dĩ vạn vật vi sô cẩu；thánh nhân bất nhân，dĩ bách tính vi sô cẩu。
天地之閒， 其猶橐龠乎 ？ 虛而不屈， 動而癒齣。
Thiên địa chi gian，kì do thác dược hồ？Hư nhi bất khuất，động nhi dũ xích。
多言數窮， 不如守中。
Đa ngôn số cùng，bất như thủ trung。
《 老子》 第六章
《Lão Tử》 đệ lục chương
穀神不死， 是謂玄牝。 玄牝之門， 是謂天地根。 綿綿若存， 用之不懃。
Cốc thần bất tử，thị vị huyền tẫn。Huyền tẫn chi môn，thị vị thiên địa căn。Miên miên nhược tồn，dụng chi bất cần。
《 老子》 第七章
《Lão Tử》 đệ thất chương
天長地久。 天地所以能長且久者， 以其不自生， 故能長生。
Thiên trường địa cửu。Thiên địa sở dĩ năng trường thả cửu giả，dĩ kì bất tự sanh，cố năng trường sinh。
是以聖人後其身而身先 ； 外其身而身存。 非以其無私邪 ？ 故能成其私。
Thị dĩ thánh nhân hậu kì thân nhi thân tiên；ngoại kì thân nhi thân tồn。Phi dĩ kì vô tư tà？Cố năng thành kì tư。
《 老子》 第八章
《Lão Tử》 đệ bát chương
上善若水。 水善利萬物而不爭， 處眾人之所惡， 故幾於道。
Thượng thiện nhược thủy。Thủy thiện lợi vạn vật nhi bất tranh，xứ chúng nhân chi sở ác，cố kỉ vu đạo。
居善地， 心善淵， 與善仁， 言善信， 政善治， 事善能， 動善時。 夫唯不爭， 故無尤。
Cư thiện địa，tâm thiện uyên，dữ thiện nhân，ngôn thiện tín，chánh thiện trị，sự thiện năng，động thiện thời。Phu duy bất tranh，cố vô vưu。
《 老子》 第九章
《Lão Tử》 đệ cửu chương
持而盈之， 不如其已 ；
Trì nhi doanh chi，bất như kỳ dĩ；
揣而銳之， 不可長保。
Súy nhi nhuệ chi，bất khả trường bảo。
金玉滿堂， 莫之能守 ；
Kim ngọc mãn đường，mạc chi năng thủ；
富貴而驕， 自遺其咎。
Phú quý nhi kiêu，tự di kì cữu。
功遂身退， 天之道也。Công toại thân thoái，thiên chi đạo dã。
《 老子》 第十章
《Lão Tử》 đệ thập chương
載營魄抱一， 能無離乎 ？
Tái doanh phách bão nhất，năng vô ly hồ？
專氣緻柔， 能如嬰儿乎 ？
Chuyên khí trí nhu，năng như anh nhân hồ？
滌除玄鑑， 能如疵乎 ？
Địch trừ huyền giám，năng như tỳ hồ？
愛國治民， 能無為乎 ？
Ái quốc trị dân，năng vô vi hồ？
天門開闔， 能為雌乎 ？
Thiên môn khai hạp，năng vi thư hồ？
明白四達， 能無知乎 ？
Minh bạch tứ đạt，năng vô tri hồ？
《 老子》 第十一章
《Lão Tử》 đệ thập nhất chương
三十輻， 共一轂， 當其無， 有車之用。
Tam thập phúc，cộng nhất cốc，đương kì vô，hữu xa chi dụng。
埏埴以為器， 當其無， 有器之用。
Duyên thực dĩ vi khí，đương kì vô，hữu khí chi dụng。
鑿戶牖以為室， 當其無， 有室之用。
Tạc hộ dũ dĩ vi thất，đương kì vô，hữu thất chi dụng。
故有之以為利， 無之以為用。
Cố hữu chi dĩ vi lợi，vô chi dĩ vi dụng。
《 老子》 第十二章
《Lão Tử》 đệ thập nhị chương
五色令人目盲 ； 五音令人耳聾 ； 五味令人口爽 ； 馳騁畋獵， 令人心髮狂 ； 難得之貨， 令人行妨。
Ngũ sắc lệnh nhân mục manh；ngũ âm lệnh nhân nhĩ lung；ngũ vị lệnh nhân khẩu sảng；trì sính ? liệp，lệnh nhân tâm phát cuồng；nan đắc chi hóa，lệnh nhân hành phương。
是以聖人為腹不為目， 故去彼取此。
Thị dĩ thánh nhân vi phúc bất vi mục，cố khứ bỉ thủ thử。
《 老子》 第十三章
《Lão Tử》 đệ thập tam chương
寵辱若驚， 貴大患若身。
Sủng nhục nhược kinh，quý đại hoạn nhược thân。
何謂寵辱若驚 ？ 寵為下， 得之若驚， 失之若驚， 是謂寵辱若驚。
Hà vị sủng nhục nhược kinh？Sủng vi hạ，đắc chi nhược kinh，thất chi nhược kinh，thị vị sủng nhục nhược kinh。
何謂貴大患若身 ？ 吾所以有大患者， 為吾有身， 及吾無身， 吾有何患 ？
Hà vị quý đại hoạn nhược thân？Ngô sở dĩ hữu đại hoạn giả，vi ngô hữu thân，cập ngô vô thân，ngô hữu hà hoạn？
故貴以身為天下， 若可寄天下 ； 愛以身為天下， 若可托天下。
Cố quý dĩ thân vi thiên hạ，nhược khả kí thiên hạ；ái dĩ thân vi thiên hạ，nhược khả thác thiên hạ。
《 老子》 第十四章
《Lão Tử》 đệ thập tứ chương
視之不見， 名曰夷 ； 聽之不聞， 名曰希 ； 搏之不得， 名曰微。 此三者不可緻詰， 故混而為一。 其上不□， 其下不昧。 繩繩兮不可名， 覆歸於物。 是謂無狀之狀， 無物之象， 是謂惚恍。 迎之不見其首， 隨之不見其後。
Thị chi bất kiến，danh viết di；thính chi bất văn，danh viết hy；bác chi bất đắc，danh viết vi。Thử tam giả bất khả trí cật，cố hỗn nhi vi nhất。Kì thượng bất □，kì hạ bất muội。Thằng thằng hề bất khả danh，phục quy ư vật。Thị vị vô trạng chi trạng，vô vật chi tượng，thị vị hốt hoảng。Nghênh chi bất kiến kì thủ，tùy chi bất kiến kỳ hậu。
執古之道， 以禦今之有。 能知古始， 是謂道紀。
Chấp cổ chi đạo，dĩ ngữ kim chi hữu。Năng tri cổ thủy，thị vị đạo kỉ。
《 老子》 第十五章
《Lão Tử》 đệ thập ngũ chương
古之善為道者， 微妙玄通， 深不可識。 夫唯不可識， 故強為之容：
Cổ chi thiện vi đạo giả，vi diệu huyền thông，Thẩm bất khả thức。Phu duy bất khả thức，cố cường vi chi dung：
豫兮若鼕涉川 ；
Dự hề nhược đông thiệp xuyên；
猶兮若畏四鄰 ；
Do hề nhược úy tứ lân；
儼兮其若客 ；
Nghiễm hề kì nhược khách；
渙兮其若凌釋 ；
Hoán hề kì nhược lăng thích；
66. 曠兮其若穀 ；
Khoáng hề kì nhược cốc；
孰能濁以靜之徐清 ？ 孰能安以動之徐生 ？
Thục năng trọc dĩ tĩnh chi từ thanh？Thục năng an dĩ động chi từ sanh？
保此道者， 不慾盈。 夫唯不盈， 故能蔽而新成。
Bảo thử đạo giả，bất dục doanh。Phu duy bất doanh，cố năng tế nhi tân thành。
《 老子》 第十六章
《Lão Tử》 đệ thập lục chương
緻虛極， 守靜篤。
Trí hư cực，thủ tĩnh đốc。
萬物竝作， 吾以觀覆。
Vạn vật tịnh tác，ngô dĩ quan phục。
夫物蕓蕓， 各覆歸其根。 歸根曰靜， 靜曰覆命。 覆命曰常， 知常曰明。 不知常， 妄作兇。
Phu vật vân vân，các phục quy kì căn。Quy căn viết tĩnh，tĩnh viết phục mệnh。Phục mệnh viết thường，tri thường viết minh。Bất tri thường，vọng tác hung。
知常容， 容乃公， 公乃全， 全乃天， 天乃道， 道乃久， 沒身不殆。
Tri thường dung，dung nãi công，công nãi toàn，toàn nãi thiên，thiên nãi đạo，đạo nãi cửu，một thân bất đãi。
《 老子》 第十七章
《Lão Tử》 đệ thập thất chương
太上， 不知有之 ； 其佽， 親而譽之 ； 其佽， 畏之 ； 其佽， 侮之。 信不足焉， 有不信焉。
Thái thượng，bất tri hữu chi；kì thứ，thân nhi dự chi；kì thứ，úy chi；kì thứ，vũ chi。Tín bất túc yên，hữu bất tín
Yên。
悠兮其貴言。 功成事遂， 百姓皆謂：「 我自然」。
Du hề kì quý ngôn。Công thành sự toại，bách tính giai vị： 「ngã tự nhiên」 。
《 老子》 第十八章
《Lão Tử》 đệ thập bát chương
82. 大道廢， 有仁義 ； 智慧齣， 有大偽 ； 六親不龢， 有孝慈 ； 國家昏亂， 有忠臣。
Đại đạo phế，hữu nhân nghĩa；trí tuệ xích，hữu đại ngụy；lục thân bất hòa，hữu hiếu từ；quốc gia hôn loạn，hữu trung thần。
《Lão Tử》 đệ thập cửu chương
絕聖棄智， 民利百倍 ； 絕仁棄義， 民覆孝慈 ； 絕巧棄利， 盜賊無有。 此三者以為文， 不足。 故令有所屬： 見素抱樸， 少思寡慾， 絕學無懮。
Tuyệt thánh khí trí，dân lợi bách bội；tuyệt nhân khí nghị，dân phục hiếu từ；tuyệt xảo khí lợi，đạo tặc vô hữu。Thử tam giả dĩ vi văn，bất túc。Cố lệnh hữu sở thuộc：kiến tố bão phác，thiểu tư quả dục，tuyệt học vô ?。
《 老子》 第二十章
《Lão Tử》 đệ nhị thập chương
唯之與阿， 相去幾何 ？ 美之與惡， 相去若何 ？ 人之所畏， 不可不畏。
Duy chi dữ a，tương khứ kỉ hà？Mỹ chi dữ ác，tương khứ nhược hà？Nhân chi sở úy，bất khả bất úy。
荒兮， 其未央哉 ！
Hoang hề，kì vị ương tai！
眾人煕煕， 如享太牢， 如春登檯。
Chúng nhân hi hi，như hưởng thái lao，như xuân đăng đài。
我獨泊兮， 其未兆 ；
Ngã độc bạc hề，kì vị triệu；
沌沌兮， 如嬰儿之未孩 ；
Độn độn hề，như anh nhân chi vị hài；
纍纍兮， 若無所歸。
Lũy lũy hề，nhược vô sở quy。
眾人皆有餘， 而我獨若遺。 我愚人之心也哉 ！
Chúng nhân giai hữu dư，nhi ngã độc nhược di。Ngã ngu nhân chi tâm dã tai！
Tục nhân chiêu chiêu，ngã độc hôn hôn。
俗人察察， 我獨悶悶。
Tục nhân sát sát，ngã độc muộn muộn。
眾人皆有以， 而我獨頑且鄙。
Chúng nhân giai hữu dĩ，nhi ngã độc ngoan thả bỉ。
我獨異於人， 而貴食母。
Ngã độc dị ư nhân，nhi quý thực mẫu。
《 老子》 第二十一章
《Lão Tử》 đệ nhị thập nhất chương
孔德之容， 惟道是從。
Khổng đức chi dung，duy đạo thị tùng。
道之為物， 惟恍惟惚。 惚兮恍兮， 其中有象 ； 恍兮惚兮， 其中有物。 窈兮冥兮， 其中有精 ； 其精甚真， 其中有信。
Đạo chi vi vật，duy hoảng duy hốt。Hốt hề hoảng hề，kỳ trung hữu tượng；hoảng hề hốt hề，kỳ trung hữu vật。Yểu hề minh hề，kỳ trung hữu tinh；kì tinh thậm chân，kỳ trung hữu tín。
自今及古， 其名不去， 以閱眾甫。 吾何以知眾甫之狀哉 ？ 以此。
Tự kim cập cổ，kì danh bất khứ，dĩ duyệt chúng phủ。Ngô hà dĩ tri chúng phủ chi trạng tai？Dĩ thử。
《 老子》 第二十二章
《Lão Tử》 đệ nhị thập nhị chương
曲則全， 枉則直， 窪則盈， 敝則新， 少則多， 多則惑。
Khúc tắc toàn，uổng tắc trực，oa tắc doanh，tệ tắc tân，thiểu tắc đa，đa tắc hoặc。
是以聖人抱一為天下式。 不自見， 故明 ； 不自是， 故彰 ； 不自伐， 故有功 ； 不自矜， 故長。
Thị dĩ thánh nhân bão nhất vi thiên hạ thức。Bất tự kiến，cố minh；bất tự thị，cố chương；bất tự phạt，cố hữu công；bất tự căng，cố trường。
夫唯不爭， 故天下莫能與之爭。 古之所謂 「 曲則全」 者， 豈虛言哉 ！ 誠全而歸之。
Phu duy bất tranh，cố thiên hạ mạc năng dữ chi tranh。Cổ chi sở vị 「khúc tắc toàn」 giả，khởi hư ngôn tai！thành toàn nhi quy chi。
《 老子》 第二十三章
《Lão Tử》 đệ nhị thập tam chương
故飄風不終朝， 驟雨不終日。 孰為此者 ？ 天地。 天地尚不能久， 而況於人乎 ？ 故從事於道者， 同於道 ； 德者， 同於德 ； 失者， 同於失。 同於道者， 道亦樂得之 ； 同於德者， 德亦樂得之 ； 同於失者， 失亦樂得之。
Cố phiêu phong bất chung triêu，sậu vũ bất chung nhật。Thục vi thử giả？Thiên địa。Thiên địa thượng bất năng cửu，nhi huống ư nhân hồ？Cố tùng sự ư đạo giả，đồng ư đạo；đức giả，đồng ư đức；thất giả，đồng ư thất。Đồng ư đạo giả，đạo diệc lạc đắc chi；đồng ư đức giả，đức diệc lạc đắc chi；đồng ư thất giả，thất diệc lạc đắc chi。
信不足焉， 有不信焉。
Tín bất túc yên，hữu bất tín yên。
《 老子》 第二十四章
《Lão Tử》 đệ nhị thập tứ chương
企者不立 ； 跨者不行 ； 自見者不明 ； 自是者不彰 ； 自伐者無功 ； 自矜者不長。
Xí giả bất lập；khóa giả bất hành；tự kiến giả bất minh；tự thị giả bất chương；tự phạt giả vô công；tự căng giả bất trường。
其在道也， 曰： 餘食贅形。 物或惡之， 故有道者不處。
Kì tại đạo dã，viết：dư thực chuế hình。Vật hoặc ác chi，cố hữu đạo giả bất xứ。
《 老子》 第二十五章
《Lão Tử》 đệ nhị thập ngũ chương
有物混成， 先天地生。 寂兮寥兮， 獨立而不改， 周行而不殆， 可以為天地母。 吾不知其名， 強字之曰道， 強為之名曰大。 大曰逝， 逝曰遠， 遠曰反。
Hữu vật hỗn thành，tiên thiên địa sanh。Tịch hề liêu hề，độc lập nhi bất cải，chu hành nhi bất đãi，khả dĩ vi thiên địa mẫu。Ngô bất tri kì danh，cường tự chi viết đạo，cường vi chi danh viết đại。Đại viết thệ，thệ viết viễn，viễn viết phản。
故道大， 天大， 地大， 人亦大。 域中有四大， 而人居其一焉。
Cố đạo đại，thiên đại，địa đại，nhân diệc đại。Vực trung hữu tứ đại，nhi nhân cư kỳ nhất yên。
人法地， 地法天， 天法道， 道法自然。
Nhân pháp địa，địa pháp thiên，thiên pháp đạo，đạo pháp tự nhiên。
《Lão Tử》 đệ nhị thập lục chương
重為輕根， 靜為躁君。
Trọng vi khinh căn，tĩnh vi táo quân。
是以君子終日行不離輜重。 雖有榮觀， 燕處超然。 奈何萬乘之主， 而以身輕天下 ？
Thị dĩ quân tử chung nhật hành bất ly truy trọng。Tuy hữu vinh quan，yến xứ siêu nhiên。Nại hà vạn thặng chi thiển，nhi dĩ thân khinh thiên hạ？
輕則失根， 躁則失君。
Khinh tắc thất căn，táo tắc thất quân。
《 老子》 第二十七章
《Lão Tử》 đệ nhị thập thất chương
善行無轍跡， 善言無瑕謫 ； 善數不用籌策 ； 善閉無關楗而不可開， 善結無繩約而不可解。
Thiện hành vô triệt tích，thiện ngôn vô hà trích；thiện số bất dụng trù sách；thiện bế vô quan ? nhi bất khả khai，thiện kết vô thằng ước nhi bất khả giải。
是以聖人常善救人， 故無棄人 ； 常善救物， 故無棄物。 是謂襲明。
Thị dĩ thánh nhân thường thiện cứu nhân，cố vô khí nhân；thường thiện cứu vật，cố vô khí vật。Thị vị tập minh。
故善人者， 不善人之師 ； 不善人者， 善人之資。 不貴其師， 不愛其資， 雖智大迷， 是謂要妙。
Cố thiện nhân giả，bất thiện nhân chi sư；bất thiện nhân giả，thiện nhân chi tư。Bất quý kì sư，bất ái kì tư，tuy trí đại mê，thị vị yếu diệu。
Nguồn sưu tập
dongthientriet.blog 
Bạn phải đăng nhập để bình luận.